1. ชื่อผลงาน Kaffeeva: นิยามใหม่ของเครื่องดื่มกาแฟ
Kaffeeva : Redefining a Good Cup of Coffee
2. ชื่อนักวิจัย ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ชุติมา คงจรูญ
3. ที่อยู่ติดต่อนักวิจัย คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้
4. รางวัลที่ได้รับ
- รางวัลเหรียญทองแดง (Bronze Award) จากการประกวดนวัตกรรมในงาน XXIII Moscow International Salon of Inventions and Innovative Technologies “Archimedes-2020” ระหว่างวันที่ 24 – 27 มีนาคม 2563 ณ กรุงมอสโคว์ ประเทศสหภาพโซเวียตรัสเซีย
5. สรุปเนื้อหาผลงานวิจัย
กาแฟเป็นเครื่องดื่มที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมากใหญ่โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสหภาพยุโรปและอเมริกา ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาเครื่องดื่มกาแฟที่สกัดโดยใช้น้ำร้อนได้รับความนิยมมาอย่างต่อเนื่อง มีรายงานว่าในปี 2016 ตลาดผู้บริโภคกาแฟร้อนมีลดลงร้อยละ 3 ในขณะที่กาแฟสกัดเย็นพร้อมดื่มมียอดขายเพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมาสูงขึ้นมากกว่าร้อยละ 80 ในช่วงปี 2015-2017 กาแฟสกัดเย็นพร้อมดื่มได้ยอดขายในร้านสะดวกซื้อเพิ่มขึ้นร้อยละ 460 เฉพาะในปี 2017 มีรายได้ถึง 38 ล้านเหรียญสหรัฐ ผู้จัดจำหน่ายกาแฟสกัดเย็นพร้อมดื่มมีความเห็นตรงกันว่าการสกัดกาแฟพร้อมดื่มด้วยน้ำเย็นหรือน้ำที่อุณหภูมิโดยค่อยๆ ให้สารสำคัญจากกาแฟแพร่ออกไปในตัวทำละลายอย่างช้าๆ จะทำให้ได้กาแฟที่มีกลิ่นหอมและรสชาติหวานกว่ากาแฟที่สกัดด้วยน้ำร้อน นอกจากนี้เครื่องดื่มกาแฟที่ได้ยังมีสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพรวมอยู่ด้วย มีรายงานว่าปริมาณคาเฟอีนที่พบในกาแฟที่สกัดร้อนและสกัดเย็นมีปริมาณที่ไม่แตกต่างกัน แต่ทั้งนี้ในกาแฟสกัดเย็นจะมีพฤกษเคมีซึ่งเป็นสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพรวมอยู่ด้วยและยังให้ความหอมหวานจากเมล็ดกาแฟ
ลักษณะผลงาน
การพัฒนาเครื่องดื่มกาแฟสกัดเย็นจากเมล็ดกาแฟอินทรีย์คั่วกลางจากแหล่งปลูกต้นน้ำแม่ลาว อ. เวียงป่าเป้า จ. เชียงราย เป็นเครื่องดื่มกาแฟสกัดเย็นพร้อมบริโภคซึ่งเป็นเครื่องดื่มที่ไม่ให้พลังงานไม่มีส่วนผสมของน้ำตาล ลิปิด และไม่มีโซเดียม ซึ่งเครื่องดื่มกาแฟสกัดเย็นที่ได้มีสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพและไม่ให้พลังงานจึงจัดได้ว่าเป็นเครื่องดื่มส่งเสริมสุขภาพ
ความเป็นนวัตกรรม
การผลิตเครื่องดื่มกาแฟสกัดเย็นตามวิธีดั่งเดิมค่อนข้างจะใช้เวลานานประมาณ 16 - 24 ชั่วโมง กรรมวิธีในการผลิตกาแฟสกัดเย็นด้วยกระบวนการที่ใช้ในการผลิตกาแฟเย็นโดยใช้กระบวนการใหม่ที่ค้นพบนี้ใช้เวลาเพียง 30 นาที ซึ่งใช้เวลาน้อยกว่าวิถีปฏิบัติเดิมประมาณ 30 เท่า
6. การนำผลงานไปใช้ในเชิงพาณิชย์
เนื่องจากระยะเวลาที่ใช้ในการผลิตกาแฟสกัดเย็นที่ได้การใช้นวัตกรรมที่ค้นพบนี้ใช้เวลาค่อยข้างสั้น ดังนั้นความเป็นไปได้ที่จะนำวิธีการผลิตกาแฟที่ได้ไปใช้ในเชิงพาณิชย์เพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของตลาดที่กำลังขยายตัวขึ้น โดยเฉาะอย่างยิ่งกลุ่มผู้รักสุขภาพ การพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องดื่มกาแฟสกัดเย็นในขณะนี้อยู่ในช่วงการปรับปรุงการยืดอายุการเก็บรักษาให้ได้มากกว่า 6 เดือน ซึ่งคาดว่าจะดำเนินการเสร็จในไม่ช้านี้ นอกจากนี้จะมีการพัฒนาเครื่องดื่มกาแฟสกัดเย็นให้มีระดับของคาเฟอีนที่แตกต่างกันเพื่อรองรับความต้องการของผู้บริโภค หากสามารถพัฒนาการยืดอายุการเก็บรักษาได้ตามระยะที่ผู้ประกอบการกำหนดก็จะได้ผลิตภัณฑ์ที่พร้อมนำไปใช้ในเชิงพาณิชย์ แต่ทั้งนี้ถ้าจะนำนวัตกรรมนี้ไปใช้ในร้านกาแฟหรือเครื่องดื่มนวัตกรรมนี้ก็สามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ทันที