ปทุมมา(Maejo impress)
24/06/2563

ชื่อพันธุ์
ปทุมมา Maejo impress
ชื่อสามัญ
curcuma Siam- tulip
ชื่อวิทยาศาสตร์
Curcuma hybrida

ผู้พัฒนาพันธุ์
ผศ.ดร.เฉลิมศรี นนทสวัสดิ์ศรี
หน่วยงาน
สาขาพืชสวนประดับ ภาควิชาพืชสวน คณะผลิตกรรมการเกษตร

วงศ์ Zingiberaceae
ลักษณะทางพฤษศาสตร์
ต้น พืชกลุ่ม Curcuma มีลำต้นใต้ดินทำหน้าที่สะสมน้ำและอาหารเรียกว่า เหง้า(Rhizome) ตาข้างของเหง้าจะเจริญเติบโตไปเป็นลำต้นเทียม (pseudomanas) ที่เห็นอยู่เหนือดิน

ใบ มีลักษณะเป็นใบเดี่ยวขอบใบเรียบ และก้านใบจะร่วมตัวกันแน่นเป็นลำต้นเทียม

ช่อดอก เป็นแบบช่อแน่น (compact spike) มีใบประดับ (bract) โอบรอบช่อดอกทำให้เห็นใบประดับเรียงซ้อนกันเกิดเป็นช่อที่มีลักษณะเป็นทรงกระบอก หรือทรงกระสวยภายในเป็นที่อยู่ของดอกจริงประมาณ 2-7 ดอก ส่วนใบประดับส่วนบน (coma bract) มีลักษณะรูปร่างและสีสันแตกต่างจากใบประดับปกติ และจะไม่มีดอกจริงอยู่ภายใน

ดอก มีกลีบเลี้ยง 3 กลีบอยู่เหนือรังไข่ ส่วนกลีบดอกมีโคนที่เชื่อมต่อกันเป็นหลอดแต่ปลายแยกเป็น
กลีบ เกสรตัวผู้วงนอกเป็นหมัน 3 อัน ถูกปลี่ยนรูปเป็นกลีบ 3 กลีบเรียกว่ากลีบสเตมิโนด (staminode) โดยหนึ่งกลีบเปลี่ยนไปเป็นรูปที่เรียกว่าปาก (lip) สำหรับเกสรเพศเมียอยู่สูงกว่าอับละอองเกสรเล็กน้อย โดยแทรกอยู่ระหว่างอับละอองเกสร

ผลและเมล็ด ผลเมื่อพัฒนาจะแบ่งเป็นรูป 3 พูอย่างชัดเจนภายในแต่ละพูเป็นที่อยู่ของเมล็ด ซึ่งมีเมล็ดอยู่ราว 25-150 เมล็ดขึ้นกับชนิด ผลแก่มีอายุประมาณ 1-2 เดือนโดยผลแก่เต็มที่จะมีผนังบาง และใสจนสามารถมองเห็นได้ เมล็ดมีรูปร่างคล้ายหยดน้ำ หรือเมล็ดองุ่นขนาดยาวประมาณ 0.5 เซนติเมตร เมล็ดที่แก่เต็มที่จะมีสีน้ำตาลเข้ม

ราก เป็นระบบรากฝอยรากส่วนหนึ่งมีปลายบวมพองออก มีลักษณะเป็นตุ่มทำหน้าที่เก็บสะสมอาหาร

แหล่งที่มา/ประวัติ
เป็นลูกผสมข้ามชนิดระหว่าง C. alismatifolia กับ C. aurantiaca

ข้อจำกัด
เป็นหมัน ขยายพันธุ์โดยไม่อาศัยเพศเท่านั้น